Het informeel vooroverleg; overheidsinstanties sturen er doorgaans op aan. De praktijk wijst nogal eens uit dat het vooroverleg niet tot een bevredigende uitkomst leidt. Wel kost het vaak veel tijd en levert het vertraging op. Wat is de status van het vooroverleg? Is het wel zinvol? Wat zijn de juridische gevolgen? Vragen die veel voorbij komen in de praktijk.
Uw wilt bijvoorbeeld uw monument verbouwen of wijzigen. De wetgeving verplicht u hiertoe een omgevingsvergunning aan te vragen bij uw gemeente. Veelal zal een gemeente aansturen op informeel vooroverleg. Feitelijk kijkt de gemeente al mee in het voortraject, in aanloop naar de aanvraag van de omgevingsvergunning. De betreffende gemeenteambtenaar kan al in een vroeg stadium meedenken en bijsturen, zodat de uiteindelijke aanvraag eerder tot de daadwerkelijke verlening van de vergunning zal leiden.
Voornamelijk in de monumentenpraktijk blijkt nogal eens dat eigenaren van een monument vastlopen in het vooroverleg. Meestal wordt het vooroverleg gevoerd met de plaatselijke monumenten- of erfgoedcommissie. Deze commissie beoordeelt of de beoogde wijziging van het monument aansluit bij het belang van de monumentenzorg en het stedenbouwkundig belang.
Meer dan eens halen plannen van monumenteneigenaren de eindstreep niet in het vooroverleg. Ideaal is als de betrokken commissie aangeeft welke verbeteringen moeten worden doorgevoerd, zodat het plan alsnog leidt tot een daadwerkelijke omgevingsvergunning.
Belangrijk is dat partijen dit informeel vooroverleg zo constructief mogelijk benutten. Toch voelen betrokken eigenaren van monumenten zich soms onvoldoende gehoord. Het idee kan leven dat de commissie niet openstaat voor de plannen en niet bereid is enigszins mee te bewegen. Echter, meestal is dat toch niet het geval. Een commissie bestaat uit specialisten en liefhebbers. Het daadwerkelijke probleem zit veelal in het feit dat partijen elkaar niet verstaan. De leden van de commissie zijn specialist en ervaren op gebied van de monumentenzorg en bekijken de kwestie ook op die manier. De eigenaar van het monument is doorgaans onervaren in de wereld van de monumentenzorg en verstaat de commissie niet altijd. Om het informeel vooroverleg zinvol te benutten is het belangrijk dat partijen elkaar juist wel verstaan. Soms kan het helpen om de terugkoppeling van de commissie voor te leggen aan een architect of een jurist, afhankelijk van de inhoud van de terugkoppeling.
De conclusie van het vooroverleg kan ook zijn dat de eigenaar van het monument en de commissie het niet met elkaar eens worden. In dat geval staat het de eigenaar van het monument vrij een formele aanvraag van de omgevingsvergunning in te dienen. Als die aanvraag tot een afwijzing leidt, zal de gemeente moeten motiveren waarom de aanvraag wordt afgewezen. Die motivering zal het besluit van de gemeente moeten rechtvaardigen. Tegen het afwijzende besluit staat vervolgens bezwaar en beroep open.
Het inschakelen van een deskundige architect of jurist tijdens het vooroverleg kan ertoe leiden dat het vooroverleg zo nuttig mogelijk wordt gebruikt. Zodoende kan worden voorkomen dat de kwestie escaleert en bezwaar en beroep nodig is om de aanpassingen aan het monument te mogen uitvoeren.
Loopt u vast in het vooroverleg of heeft u vragen over bezwaar of beroep? Bel gerust eens om vrijblijvend te sparren!